Thằng Định !

 Hắn cùng đi lính với mình một ngày. Nhưng không hiểu bằng cách nào , hắn không phải " đi B " ?
  Công bằng mà nói , trong láo nháo số quân bị " tổng động viên " năm ấy, Định là một tay đẹp trai, trẻ tuổi mà có được học vấn cao hơn so với chúng tôi !
  Bẵng biệt tin nhau từ 1970, khi chúng tôi " đi B", đến tận năm 1989 tôi mới gặp lại  ! Lúc đó Hắn đã làm Chủ tịch một xã trong huyện BL của tỉnh Hà Nam và đang chuẩn bị được cất nhắc lên Trưởng Ban Tổ chức H. Ủy .
  Giàu có, thành đạt, vợ đẹp, con khôn! Nhà cửa tươm tất ở quê và còn mua cho mấy đứa con đang học ở Hà Nội một căn mặt tiền phố cổ !!! Nói chung thời 89 mà hắn đã đạt cỡ "Đại gia!" đời  2.000s!
 Gặp mình hắn cũng không có vẻ gì vui vẻ cho lắm ! Mặc dù khi đó mình vẫn còn trong Quân ngũ thuộc BTL Sài Gòn GĐ . Trò chuyện chốc lát, mình bắt tay hắn ra về ! Khi tiễn mình ra ngõ, hắn bất ngờ vỗ vai và đưa ra một lời khuyên " ông nên rời khỏi quân ngũ , càng sớm càng ngon !"
- Cám ơn ông ! Giờ mà tôi rời binh nghiệp , biết làm gì sống ?
- ông là Sĩ quan mà " nhát !" thế ! Thì tôi cũng là thằng lính quèn khi ra quân, mà nay vẫn sống khỏe đây thôi !?. Tôi cám ơn và bắt tay hắn một lần nữa để ra về !
  Lời khuyên của Định! Tôi quên ngay sau đó, mặc dù năm sau khi về phép có gặp lại hắn ở ngoài đường, nhưng lúc này Định đã là một " quan có phẩm cấp " trên huyện !hắn cũng chỉ giơ tay  vẫy chào mình theo kiểu " lãnh tụ !" rồi vội mải chui vào xe máy lạnh, để tránh cái nóng như thiêu ở ngoài trời !
  Chẳng có gì mà tự ái ! Quan của Đảng và Chính quyền , bi giờ ở đâu, cấp nào chả vậy !!!
 Đến mãi năm 2003, khi đó đang là Cán Bộ tăng cường sang làm PCT Hội CCB  của một Quận. Một hôm được Tổ chức Q.U mời lên, đưa ra một đề xuất : 1- về làm chuyên viên của Ban Dân vận, 2- về chờ09 năm nữa ( không lương ) đến đủ 60 tuổi lãnh sổ hưu?. Mình đề nghị cho " hưu non " không được, xin lãnh một lần cho 34 năm PV ... Cũng đếch được !!! Cuối cùng Mình nhớ đến " nhời khuyên !" của thằng Định ! Và " dứt áo lính " ! Thôi thì cứ về coi bếp và giặt váy cho vợ " cái đã rồi tính sau !
  Nhưng ! Khi cuốn ba lô xẹp về nhà đâu có được yên ! Cơm, áo, gạo tiền... Nó cứ thúc vào đít, đói ! Thì đến đầu gối cũng phải bò !? Xin làm chân Bốc xếp , chạy Cò , đổ cát san lấp, lau chùi, vệ sinh Tàu thuyền... Nói chung là lăn lóc, bụi đời Lê La kiếm việc quanh Cảng SG và Bến sông Trần Xuân Soạn .... Đời nó dạy mình , mình trôi theo đời : gặm nhấm, quơ quào, học cách " mánh mung !" mà thực ra là lừa lọc , và ăn cắp !!! Theo sự dạy bảo của những thằng CB như thằng Định ( mà chúng nó cũng từng là lính ,nhưng thức thời đi trước ). Rồi cũng dần " khôn lên !". Tiền bạc bắt đầu cũng chịu " chú ý, chiếu cố đến mình !?" .
  Có Tí ! Mình cũng dành dụm chút ít cho đám em ăn học, phụ giúp GĐ và bắt đầu " ăn chơi, đàng đúm, rệu chè, gái gí.... Suy thoái đủ thí...để khi đủ 60 tuổi về hưu thì tiền, vàng cũng sạch ví !
 Về quê, tìm đến thằng Định ! Tính cám ơn nhời khuyên của ló và định học thêm chút " bài" Chí trá!!!
 Thì ! nó đã chết cách nay mấy năm rồi ! Tiếc ! tiếc thương nó một, tiếc cho mình Mười !!! Ai bẩu éo nghe lời khuyên " lãnh tụ Định !" sớm hơn chút nữa !!?

Ngu Quan !

Không chỉ " ngu dân !" cho dễ trị ! Ngày nay có cả việc " ngu Quan!" cũng để mục đích cho dễ trị !
  Tạo ra tầng tầng , lớp lớp quan chức chỉ biết " nhai lại !" những gì cấp trên. Truyền xuống không sai một dấu phẩy hay lỗi chính tả !!!
 Mấy năm gần đây, thất sủng, thất nghiệp, thất thu, thất bại và " thất học " ( không có gì để học )...  Mình cuốn gói về quê . Tính tìm lại những " đất lề, quê thói !" xem còn lưu lại những gì tinh Hoa của các Cụ !? Để bổ sung vào Tâm và Trí vốn đã quá " lùn tịt !" của Mình !
  Bắt đầu bằng việc Lân La đến nhà các Cụ cao niên trong làng, ghi ghi, chép chép, sờ nắn, ngắm nghía ... Thậm Chí là xin xỏ, mua hay đổi chác một số vật dụng lao động Thủ công mà các Cụ ngày trước bằng trái Tim, khối óc , kết hợp với thực tiễn của cuộc sống!!! Đã tự chế tác ra để phục vụ cho sản xuất, sinh hoạt, Văn hoá, tâm Linh và truyền dạy cho đời sau .... Đi đến đâu , Mình cũng thấy các Cụ già rất Quí trọng và nâng niu những Trân giá trị vật thể và Phi vật thể ấy !!!
 Nhưng đối với lớp trẻ và đặc biệt là một số " cán Bộ trẻ !" . Họ coi việc mình làm như là " một thằng dở hơi !" .
 Thực ra ! Thì nhiều lúc mình cũng có dở hơi thật ! Ai đời lại hỏi : ngày trước các Cụ Nam có để tóc dài, có thuốc phiền, có riệu chè, trai gái, đĩ bợm... Như bi giờ không ạ ??? Tưởng sẽ bị các Cụ chửi cho câu " hỗn !" ! Ai dè lại được các Cụ cười móm, và rằng : chuyện ấy thì đời nào chả có! Chỉ là , hồi đó nó kín đáo và có khuôn lệ ! Chứ không xô Bồ, bát nháo như bi giờ !
- Bây giờ khác xưa vậy cơ , thưa Cụ ?
- Thì Anh thấy đấy : Thời chúng tôi đâu có d" đè nhau!" giữa ban ngày, ban mặt ở ngay chệ đường, xó chợ ,thậm Chí cả góc chùa và chốn từ đường, trên nắp mộ người đã chết ở ngoài nghĩa Trang.... Như bi giờ !?. Rồi nữa, địa chủ , Chánh, lý trưởng ở cái làng này chưa bao giờ dám " rủa " Dân là " ngu!" hay " cứng đầu !"  như cán Bộ bi giờ ! Bởi dù gì họ cũng là người có học, nho nhã ! Lại ít nhất có trong một họ tộc nào đó ở cái làng này. Ngoài việc Luật Vua , còn có lề làng và  gia tộc !!! Mà tôi nghe nói, khí không phải ! Anh bỏ qua : " anh còn bị thằng cháu chửi Đ..M " . Rồi nhà Anh được phép của bà Cụ làm giấy, cho phép ( có cả chữ ký xác nhận của tất cả Anh em trong nhà !) . Vậy mà cũng bị lật lọng để làm giấy Hồng người khác đứng tên , phải không ???!!!
 - Tôi chỉ biết ngồi " chết lặng !" nước mắt trào ra  ướt mi ! Tôi xin chuyển đề Tài !
  - thưa Cụ !ngày trước đói khát, thiếu thốn thế ! Chắc trộm, cướp như rươi , Cụ nhẩy ??
-  Anh không sống ở thời đó thì " đừng vội nói như thế, tội chết !"
- Tôi biết mình lỡ lời! Con xin lỗi các Cụ  !
- Anh không phải xin lỗi ! Các Anh không sống ở thời đó, lại được Nhà trường và XH dạy cho toàn những cái " Tân thời " như bi giờ thì Anh hỏi thế cũng phải !
- Vâng ! Cụ hiểu và tha thứ cho con như vậy, con xin cám ơn ạ !
- Thôi ! Bi giờ chúng tôi, những người già cả, " sắp xuống lỗ !"  hết rồi ! Chỉ mong các Anh là người đi nhiều, hiểu rộng !!! Về đây dậy bảo cho đám con, cháu và Thanh, thiếu nhi trong làng này ,lễ phép lại một chút ! Ai lại đi ra đường, mà gặp người già ,mắt cứ " trợn ngược !" , ăn nói thì toàn " Địt Mẹ, đéo bà " , đua đòi lêu lổng, tóc xanh đỏ, chửi nhau, đánh nhau, hút , chích .... Và ăn cắp ,ăn trộm như chốn không người !!! Cán Bộ, ông to, ông nhỏ, đua nhau ăn nhậu, sắm nhà lầu, xe hơi . Làng ta có cả ông làm " to" đến cấp " hàng tổng ! Mà còn đuổi Mẹ , có ông còn trai gái đĩ bợm công khai, đuổi con, đánh vợ !!! Thì Anh bẩu " chả loạn !" thì là gì ? Có ít tiền vốn XĐGN thì mấy ông chia nhau lấy tất ???
- Vâng ! Thưa với các Cụ : Chúng cháu tuy đi đây đi đó , nhưng cũng chỉ làm những việc mà " người ta !" sai bảo thôi ạ ! Đâu có được chỉ dạy tận tình như các Cụ đâu ạ!
- Những già này , không dám dạy ai đâu ! Chúng tôi là " con sâu, cái kiến !" bi giờ cán Bộ các ông " dạy " sao biết vậy !
- Mong các Cụ hiểu cho : thời này " trên sao, dưới vậy! Cả thôi " . Họ giống nhau " đến từng chi tiết, kể cả đấu phẩy và lỗi chính tả ! " biết làm nào !?
- Anh nói vậy , già này biết vậy, chỉ mong " đói cho sạch, rách cho thơm - giấy rách cố giữ lấy lề !!"
- Con xin cám ơn các Cụ ạ !!! ( còn nữa ....)